در بیان وقتهای نماز - ۱
[ترجمه فارسی بحث اوقات نماز كه به آخر این كتاب علاوه گردیده است، در كتاب سعادت ابدیه تركی موجود می باشد. كتاب سعادت ابدیه تركی از طرف عالم بزرگ اسلام حسین حملی بن سعید استانبولی قدس سرّه [توفی سنة ۱۴۲۲ ه. (۲۰۰۱ م.) فی استانبول] تالیف گردیده است.] بدانكه اول وقت نماز بامداد آن زمان باشد كه صبح صادق بدید و آخر وقت آن زمان باشد كه آفتاب برخواهد آمد و اوّل وقت نماز پیشین آن زمان باشد كه آفتاب از وقت زوال بگردد و آخر وقت پیشین بنزدیک ابوحنیفه آن زمان باشد كه سایه هر چیزی دو مقابل آن چیز شود بغیر از سایه اصلی و سایه اصلی آن سایه است كه هر چیزها را باشد در وقت زوال اگر خواهی كه بدانی كه وقت زوال كی است باید كه پیشین از وقت زوال چوبی راست بقدر چهار قدم كه از انگشت اسطبرتر باشد در زمین هموار فرو برد [گز یک ذراع است و قدم یک و نیم ذراع كه بیست و چهار انگشت است انگشت دو سانتیمتره است یک گز چهل و هشت سانتیمتره میشود] و سایه آن چوب را نشان كند اگر سایه كمتر میشود هنوز وقت زوال نشده است و هر وقت كه سایه زیادت میشود اوّل وقت نماز پیشین شده است پس آن سایه را قدم كند و به بیند كه چند قدمست و این سایه را (فئ زوال) گویند مثلا این سایه اگر پنج قدم باشد نزدیک ابوحنیفه آنست كه هشت قدم بر سایه اصلی زیاده شود آن زمان وقت نماز دیگر شود و نزدیک ابویوسف و محمّد و مالک و شافعی آنست كه چون چهار قدم بر سایه اصلی زیادت شود وقت نماز دیگر شود و این اول نماز دیگر است و آخر وقت آن زمان باشد كه آفتاب فرو خواهد رفت و اوّل نماز شام آن زمان باشد كه آفتاب تمام فرو رود و آخر وقت وی آن زمان باشد كه شفق تمام به نشیند