در اخلاق رسول ما علیه السلام - ۱

بدانكه حق تعالی منت نهاد بر  حبیب خود بدادن خـُلق نیكو مر ویرا و فرمود وانك لعلی خلق عظیم یعنی بدرستیكه تو بر خلق عظیم آفریده شده یا محمد (صلی الله علیه وسلم) در تفسیر وسیط میآرد بروایت عطا از ابن عباس رضی الله عنه فی قوله تعالی وانك لعلی خلق عظیم بردین عظیم لمن اخلق دنیا لیس احد احب الی ولا ارضی عندی منه عكرمه گوید از ابن عباس (رضی الله عنه) كه گفت مراد از خلق عظیم قرآن است معنی آنست كه انك علی الخلق الذی امر الله به فی القرآن در حدایق الحقایق میآرد كه درین آیت مراد از خلق عظیم سرست با حق و خلق نیكو با خلق راوی روایت میكند كه بیشتر مردمان كه بر دین اسلام درآمدند از سبب خلق رسول (علیه السلام) بود  *   *  قطعه:

مصطفی را هزار معجزه بود *  كه بمردم همی نمود مقیم *

بهترین هزار معجزه اش *  ادب نیک بود و خلق عظیم *

در كیمیا میآرد بروایت ابوسعید خدری رضی الله عنه از رسول علیه السلام كه ستور را علف دادی و اشتر بیستی و خانه برفتی و گوسفند بدوشیدی و نعل بردوختی و جامه پاره بردادی و با خادم خود طعام خوردی و چون خادم مانده شدی از دست آس كشیدن یاوری كردی و از بازار چیزی خریدی در گوشه ازار  بخانه بردی و بر درویش و توانگر و خورد و بزرگ ابتدا بسلام كردی و دست فرا ایشان  دادی میان بنده و آزاد سیاه و سفید برین فرق نكردی و جامهٔ شب و روز هر دو یكی داشتی و هر بشولیدهٔ خاک آلوده كه ویرا بدعوت خواندی برفتی و هر چه پیش وی آوردندی اگرچه اندک بودی حقیر نداشتی طعام شب بامداد را نه بگذاشتی طعام روز شب را ننهادی نیكو خوی و كریم طبع بودی نیكو معاشرت بود گشاده روی بود گشاده لب بودی بی خنده و اندوهگین بود بی ترش روی و متواضع بود بی مذلت با هیبت بود بیدرشتی و سخی بود بی اسراف رحیم بود