اندر بیان كردن توبه و روش تائبان و محققان - ۳

و مقام تائبان از جمله مقامات فاضلتر و بلندتر است و تائب حقیقی از همه خلق بنزدیک خدای عز وجل عزیزتر و گرامی تر است و دوستر است و در شان ایشان می آید (اَنَّ اللهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ** البقرة : ۲۲۲) و توبه در جمله مؤمنان فرض است چنانكه می گوید (وَتُوبُوا اِلَی اللهِ جَمیعاً اَیُّها الْمؤمنونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ** النور: ۳۱) و همه فلاحها و نجاتها در توبه است و بهر فرضی كه هست هر یكی را وقتی است معلوم چون نماز و روزه و وضو و اغتسال و زكوه و حج و امثال این همه بوقتی و چیزی مقید است تا آن وقت در نیاید آن فرض بر كسی لازم نشود مگر توبه كه هر نَفَسی كه بر زنی توبه و استغفار بر تو واجب گردد بظاهر و بباطن مهتر صلوات الله علیه فرمود (یَا اَیُّهَا النَّاسُ تُوبُوا اِلی الله وَاسْتَغْفِرُوه فانّی اتُوبُ الی الله فی الیوم مائة مرّة) و مهتر صلوات الله علیه ازان گفت من هر روزی صد بار توبه میكنم زیرا كه هیچ نفسی از آدمی برنیاید كه نه آلایشی دارد خاصة از راغب دنیا زیرا كه راغب دنیا دنیا را دوست دارد و هر كه دنیا دوست دارد بر سر همه معصیتها باشد كه سید میگوید علیه الصلوة والتحیة (حُبُّ الدُّنْيَا رَأْسُ كُلِّ خَطِيئَةٍ) و حقیقت بدانكه هر شبا روزی بیست و چهار ساعتست و در هر ساعتی آدمی هزار نفس برزند در هر شبا روزی بیست و چهار هزار نفس از آدمی برآید چون این نفسها در رغبت دنیا و دوست داشت وی برزند همه معصیت باشد بیست و چهار هزار معصیت هر روزی از دیوان او برآید كه وی آن معصیت نداند و ازان غافل باشد چون احوال چنین باشد می نگر كه آیا استغفار می باید كرد یا نی چون مرد تائب گردد و آنچه شرط توبه بود بجای آرد و از حلاوت توبه خبر آید این همه انفاس وی طاعت گردد